W ramach dyskusji „czy opłata cukrowa stanowi podatek?” podatnicy chcieli zyskać m.in. możliwość występowania o interpretacje w zakresie opłaty.

Ostatecznie, nowelizacją ustawy o zdrowiu publicznym z dnia 30 marca 2021 r. ustawodawca wprost wskazał, że kwestie związane z opłatą cukrową będą mogły być rozstrzygane w trybie interpretacyjnym przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Wobec powyższego, w ostatnim czasie zaczęły pojawiać się pierwsze interpretacje indywidualne w zakresie opłaty cukrowej. Czy to sukces podatników? To zależy od interpretacji.

Nektary jednak z opłatą – interpretacja dyrektora KIS.

Jeden z podatników zdecydował się na próbę potwierdzenia, że nektary (tj. upraszczając – zasadniczo nieco rozwodnione soki) nie podlegają opłacie cukrowej.

Oferowany przez podatnika produkt nie zawierał dodatku cukru – w składzie obecny był wyłącznie cukier zawarty w kremogenach owocowych i soku użytych do wytworzenia nektaru.

Jednocześnie – sok owocowy odpowiadał za 80% składu produktu.

W tym miejscu należy zauważyć, że na etapie przygotowywania opłaty cukrowej organizacje branżowe sygnalizowały, że z niektórych owoców po prostu nie da się zrobić 100% soku, który nadawał by się do spożycia przez konsumentów (przykładowo, Krajowa Unia Producentów Soków podkreślała, że 100% sok z czarnej porzeczki byłby niezdatny do spożycia ze względu na zbyt wysoką kwasowość) . Nie jest zatem tak, że nektary są „słabszą” alternatywą dla soków 100%. Niekiedy są jedyną opcją spożycia soku z danego owocu.

Bez względu na powyższe, w interpretacji indywidualnej z dnia 28 czerwca 2021 r. (sygn. 0111-KDSB1-1.4019.22.2021.2.MF) Dyrektor KIS przyjął dość restrykcyjną wykładnię przepisów o opłacie skarbowej i uznał, że nektar stanowi napój objęty opłatą cukrową.

Innymi słowy – Dyrektor KIS zakwalifikował nektar jako napój z dodatkiem soku, a tym samym – napój z dodatkiem cukru…. Stąd też obowiązek objęcia takiego napoju przedmiotową opłatą.

Czy to zamyka dyskusje?

Oczywiście powyższa kwestia nie jest jednoznaczna. Wydaje się, że istnieją argumenty za przyjęciem innej optyki.

Można bowiem próbować twierdzić, iż to sok determinuje charakter produktu, a przez to nie jest on napojem z dodatkiem soku, tylko sokiem z dodatkiem wody.

Nie bez znaczenia będzie w tym zakresie szczegółowa klasyfikacja na gruncie PKWiU i Nomenklatury Scalonej (CN).

Ponowne pytania o PKWiU…

Zostając przy klasyfikacji statystycznej, nie sposób pominąć faktu, iż w toku postępowania podatnik został dopytany przez organ o klasyfikację statystyczną produktu.

Wydawać by się mogło, że poprzez utworzenie Wiążącej Informacji Stawkowej taka praktyka będzie już tylko historią – przecież to właśnie Dyrektor KIS zyskał kompetencje do wiążącego rozstrzygania o klasyfikacji statystycznej. Niestety tylko dla celów VAT.

Co za tym idzie – zdaniem organów – w zakresie podatków / opłat innych niż VAT, podatnicy nadal powinni samodzielnie dokonywać klasyfikacji statystycznej towarów i usług.

Pojawia się zatem pytanie czy takie różnicowanie pozycji podatników i procedur rzeczywiście jest spójne systemowo?

Sankcje – tak bardzo wysokie?

Pytanie o klasyfikację to niejedyna kontrowersyjna kwestia o charakterze systemowym w kontekście opłaty cukrowej.

Zgodnie z obecnie obowiązującym brzmieniem ustawy o zdrowiu publicznym – w przypadku niedokonania opłaty w terminie, właściwy organ „ustala, w drodze decyzji” dodatkową opłatę w wysokości odpowiadającej 50% kwoty należnej opłaty.

Do powyższego przepisu można podejść bardzo restrykcyjnie i uznać, że w każdym przypadku, w którym opłata uiszczana jest nieterminowo – organ obowiązany będzie, bezwarunkowo, do ustalenia dodatkowej opłaty (czyli w praktyce – sankcji w wysokości 50% należnej opłaty).

Uwzględniając brzmienie ustawy – można nawet stwierdzić, że sankcja 50% musi być wymierzona także gdy podatnik sam skoryguje swoją deklarację, bądź spóźni się z wpłatą tylko jeden dzień.

Trudno jednak zaakceptować tak daleko idącą interpretację powyższych unormowań.

Jak zostanie wyznaczona linia interpretacyjna w tym zakresie i na ile pomocne dla podatników może okazać się odpowiednie stosowanie postanowień ordynacji podatkowej – poznamy w praktyce.

Na tym etapie pozostaje nam tylko zaniepokojenie tym, że ustawodawca nie skorzystał z innych przepisów wprowadzających sankcje (np. „dodatkowe zobowiązanie” w VAT), gdzie nieco bardziej przejrzyście unormowano te kwestie.

Mamy też nadzieję, że organy podatkowe nie będą w zakresie opłaty cukrowej tak restrykcyjne jak teoretycznie pozwala na to literalne odczytanie przepisu (abstrahując od jego sensu i istoty).