Zgodnie z definicją zawartą w Wytycznych Komisji dotyczących WIT, kupowanie WIT (ang. BTI Shopping) jest terminem używanym w odniesieniu do nielegalnych praktyk polegających na składaniu więcej niż jednego wniosku dla tego samego towaru, zazwyczaj do organów celnych różnych państw członkowskich, przez tego samego wnioskodawcę. 

System EBTI (European Binding Tariff Information System)

Wiążąca Informacja Taryfowa (WIT) jest decyzją wydawaną przez organy celne krajów członkowskich UE, która jest wiążąca dla organów celnych wszystkich państw członkowskich UE oraz dla posiadacza decyzji WIT. Warto podkreślić, że pewność prawa co do klasyfikacji taryfowej może być uzyskana jedynie w drodze uzyskania decyzji WIT dla swojego towaru.

Zgodnie z przepisami prawa celnego organ celny, do którego został złożony wniosek o wydanie WIT,  ma obowiązek dokonywania konsultacji w centralnym systemie EBTI-3 (European Binding Tariff Information System). Celem tego działania jest sprawdzenie, czy ten sam wnioskodawca/posiadacz decyzji WIT nie składał już wniosku i nie otrzymał decyzji WIT w odniesieniu do identycznych lub podobnych towarów również w innym państwie członkowskim UE.

W razie stwierdzenia takiej sytuacji, po sprawdzeniu w bazie EBTI-3, organ celny odmówi przyjęcia takiego wniosku, co tym samym oznacza, że na podstawie takiego wniosku nie zostanie wydana decyzja WIT. Nie znaczy to, oczywiście, że taki wniosek nie jest przetwarzany – w takiej sytuacji organ celny musi wprowadzić wniosek do bazy EBTI-3 z odpowiednim kodem statusu wniosku. Ma to na celu poinformowanie innych administracji celnych UE o tym wniosku, a tym samym przekazanie sygnału, że może zaistnieć ryzyko zjawiska kupowania WIT.

Kupowanie WIT – przyczyny zjawiska

Wskaźniki ryzyka dotyczące kupowania WIT mogą obejmować sytuacje, w których:

  • więcej niż jedna pozycja taryfowa jest brana pod uwagę przy klasyfikowaniu danego towaru;
  • widoczne są znaczące różnice w stawkach cła lub podatku wynikających z różnych pozycji taryfowych, które są brane pod uwagę;
  • w rachubę może wchodzić zastosowanie innych środków unijnych wobec danego towaru (np. obowiązek przedstawienia pozwolenia na przywóz, kontyngent taryfowy lub cło antydumpingowe).

Wytyczne Komisji w sprawie WIT przewidują sytuacje, w których może mieć miejsce kupowanie WIT, tj. gdy:

  • do więcej niż jednego organu celnego wpłynie wniosek dotyczący tych samych towarów, złożony w imieniu tego samego wnioskodawcy. Jest to praktyczna sytuacja, w której wnioskodawca niekoniecznie będzie czekał na wydanie decyzji WIT przed złożeniem wniosku w innym państwie członkowskim – ma on nadzieję na otrzymanie dwóch decyzji WIT klasyfikujących jego towary w różnych pozycjach i tym samym na wykorzystanie tej, w której stawka celna jest dla niego bardziej atrakcyjna.
  • drugi wniosek jest składany dopiero po wydaniu decyzji WIT wydanej dla kodu Taryfy celnej, który okazuje się być nieatrakcyjnym dla wnioskodawcy.

Wnioskodawca, który nie zgadza się z otrzymaną  pierwotną decyzją WIT, składa wniosek o wydanie decyzji WIT w innym państwie członkowskim.

Warto pamiętać, że administracje celne krajów członkowskich UE mają obowiązek informowania Komisji o przypadkach stwierdzonych prób kupowania WIT, choćby na potrzeby prowadzenia analizy ryzyka. W szczególności dotyczy to sytuacji, gdy we wniosku o wydanie WIT został wskazany inny kod nomenklatury celnej – tzw. kod ucieczki skutkujący atrakcyjniejszą stawką celną lub podatkową niż kod w wydanej decyzji WIT.

Co z tego wynika dla potencjalnych wnioskodawców o WIT?

Przy składaniu wniosków o WIT zawsze warto mieć na uwadze, że:

  • składanie więcej niż jednego wniosku o WIT w odniesieniu do tego samego towaru i na rzecz tego samego wnioskodawcy/posiadacza WIT do różnych administracji celnych różnych krajów członkowskich UE nie przyniesie spodziewanego rezultatu z uwagi na:
  • istnienie centralnego systemu EBTI-3 i
  • zasadę konsultacji przez organy celne w systemie EBTI-3 istnienia wniosków dla takich samych towarów i tych samych wnioskodawców/posiadaczy;
  • warto jest dobrze przygotować wniosek o WIT, w szczególności pod kątem opisu towaru, który ma być klasyfikowany, i złożyć taki wniosek do administracji celnej kraju, w którym (co do zasady) wnioskodawca ma swoją siedzibę lub w którym decyzja WIT będzie wykorzystywana.

***

Piotr Sikorski

Centrum Klasyfikacji Towarów i Usług