Jak donoszą korespondenci sądowi – w dniu dzisiejszym NSA skierował pytanie prejudycjalne do TSUE zmierzające do ustalenia czy w polskich warunkach regulacyjnych możliwe jest odmówienie zwrotu VAT z powołaniem się na tzw. bezpodstawne wzbogacenie.

Przypomnijmy, że niektórzy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz konsumentów – realizowali ją stosując zawyżoną stawkę VAT (np. ze względów bezpieczeństwa, gdy preferencja stawkowa nie była oczywista).

Po uzyskaniu potwierdzenia, że mają prawo do stosowania obniżonej stawki VAT – decydowali się jednak na wystąpienie o zwrot historycznie nadpłaconego podatku.

W niektórych przypadkach, organy podatkowe odmawiały zwrotu – twierdząc, że zwrot taki prowadziłby do bezpodstawnego wzbogacenia przedsiębiorcy, uznając, iż podatek VAT obciążał ekonomicznie konsumenta.

Jak wynika z naszych obserwacji, praktyka nie była w tym obszarze jednolita. Niektórzy podatnicy po prostu dostawali zwrot podatku, inni musieli starać się o taki zwrot przed sądem (nie zawsze skutecznie).

Zagadnienie to pozostaje bardzo złożone i wielowątkowe.

Niemniej, koncepcja tzw. „bezpodstawnego wzbogacenia” (jako przesłanki odmówienia zwrotu VAT) – zwłaszcza w polskich warunkach regulacyjnych – może budzić uzasadnione wątpliwości, przykładowo:

  • brak jest wyraźnych unormowań uzasadniających stosowanie tej koncepcji w praktyce,
  • obciążenie ekonomiczne konsumenta – nie jest oczywiste. Istnieją bowiem przypadki, w których przedsiębiorca stosuje wyższą stawkę VAT kosztem swojej niższej marży (np. aby utrzymać pozycję konkurencyjną na rynku),
  • przedsiębiorcy ponoszą wszelkie ryzyka związane z podatkiem VAT (przykładowo – nie mogą ubiegać się o dopłatę do ceny od konsumenta w przypadku błędnego zastosowania zbyt niskiej stawki VAT).

Niewątpliwie jednak orzeczenie TSUE będzie miało istotny wpływ na kształtowanie się praktyki w tym zakresie a także na wiele postępowań zwrotowych (można śmiało mówić o milionach VAT).

Gdyby byli Państwo zainteresowani tym zagadnieniem – zapraszamy do kontaktu.

Zespół Centrum Klasyfikacji Towarów i Usług