Od 1 listopada 2019 r., podatnicy mają możliwość występowania z wnioskami o Wiążące Informacje Stawkowe – tj. rozstrzygnięcia mające w sposób wiążący potwierdzać prawidłowość stawek VAT i stosowanej w tym celu klasyfikacji.
Wprowadzenie WIS wraz z nową matrycą stawek VAT miało być zmianą rewolucyjną.
Przed wdrożeniem WIS podatnikom trudno było bowiem potwierdzić stosowaną stawkę VAT w sposób wiążący, jeśli regulacje stawkowe nawiązywały do klasyfikacji statystycznej. Panował w tym względzie swoisty chaos proceduralny, w którym organy podatkowe przerzucały ciężar decydowania o klasyfikacji na organy statystyczne. Organy statystyczne z kolei wskazywały, że ich rozstrzygnięcia są jedynie opiniami (a nie formalnymi decyzjami, czy postanowieniami). Jednocześnie – inne organy nie czuły się władne do wydawania jakichkolwiek wiążących decyzji w sferze PKWiU.
Na końcu niuansów kompetencyjnych i proceduralnych pozostawał jednak podatnik, którego pozycja w zakresie stosowania stawek VAT była niejasna, a podatnik niewiele mógł z tym zrobić.
Koniec z absurdami
Receptą na powyższe bolączki miała być WIS, wdrażana wspólnie z nową matrycą stawek VAT. Rozwiązania te miały skończyć z absurdami stawkowymi (także proceduralnymi).
Podatnicy dostali zatem instrument, który potwierdza stawkę VAT i klasyfikację w sposób wiążący.
Co więcej – może być stosowany nie tylko dla celów stawek VAT, ale wszędzie tam gdzie ustawa o VAT powołuje klasyfikację (np. przy mechanizmie podzielonej płatności).
Dodatkowo – ustawa o VAT zakłada, że z ochrony WIS może korzystać nie tylko wnioskodawca, ale także inne podmioty obracające produktem objętym WIS, który został umieszczony nowym serwisie informatycznym (który sam w sobie stanowić miał istotne novum).
Zapowiadało się świetnie!
Zderzenie z rzeczywistością
Rzeczywistość okazała się nieco bardziej złożona.
Okazało się bowiem, że wprowadzenie zasady jeden produkt = jeden wniosek, może w praktyce stwarzać sporo komplikacji. Zdarza się, że w toku postępowania Dyrektor KIS kwalifikuje różne gramatury, kształty, wymiary czy kolory tego samego wyrobu jako odrębne produkty. Takie podejście skutkuje nie tylko zwiększeniem opłat (40 złotych za każdy wniosek / produkt), ale przede wszystkim – wydłużeniem czasu oczekiwania na WIS.
W wyszukiwarce WIS nadal trudno jest odnaleźć informacje pozwalające na efektywne rozstrzyganie wątpliwości klasyfikacyjnych (a tym bardziej – korzystanie z ochrony WIS wydanych na rzecz innych podmiotów). Wydaje się, że organy w ramach anonimizacji WIS usuwają zbyt dużo informacji o klasyfikowanych wyrobach (choć ma to swoją dobrą stronę – wnioskodawcy zasadniczo nie muszą martwić się o ujawnienie wrażliwych danych o produkcie).
W praktyce stosowania przepisów o WIS okazało się również, że organy nie mają kompetencji do klasyfikacji towarów na gruncie PKWiU, co uniemożliwiało uzyskanie WIS np. w zakresie stosowania MPP w odniesieniu do towarów. Powyższe niedociągnięcie legislacyjne zostało naprawione w ramach tzw. pakietu SLIM VAT.
Co już mniej pozytywne dla podatników – w ramach tzw. pakietu SLIM VAT ustawodawca zdecydował się również na ograniczenie ważności WIS do 5 lat od dnia wydania (wprowadzając trudne do uzasadnienia rozróżnienie między WIS a interpretacją indywidualną).
Czy warto występować o WIS? Na co zwrócić uwagę?
Czy biorąc pod uwagę powyższe niedoskonałości warto występować o WIS? Zdecydowanie tak!
Przede wszystkim WIS zapewnia formalną ochronę przed zmianami praktyki organów podatkowych, co niejednokrotnie było już źródłem kosztownych i długotrwałych sporów. Warto przy tym mieć na uwadze, że od 2017 r. obowiązuje tzw. dodatkowa sankcja VAT, obowiązkowo wymierzana przez organy podatkowe – niezależnie od winy / intencji podatnika (wynosząca zasadniczo 20% / 30% zaległości podatkowej).
WIS może być pomocna także w relacjach handlowych. Dokumentując prawidłowość stosowanej stawki VAT otrzymaną WIS właściwie eliminujemy wątpliwości w tym zakresie.
Przy składaniu wniosku o WIS, warto jednak w szczególności pamiętać o:
- przygotowaniu dokładnego opisu towaru / usługi, jednak w sposób zapewniający względną elastyczność (tak aby np. zmiana koloru towaru nie prowadziła do wyłączenia ochrony otrzymanej WIS),
- przedstawieniu dodatkowej argumentacji klasyfikacyjnej (not wyjaśniających, objaśnień, rozstrzygnięć innych organów – przemawiających za prawidłowością proponowanej klasyfikacji),
- dokonaniu analizy czy ewentualna negatywna WIS będzie miała skutki wyłącznie na przyszłość, czy też może rzutować na historyczne rozliczenia (pamiętajmy, że CN powiązany jest z PKWiU i bieżące rozstrzygnięcia mogą być wykorzystywane zarówno do poparcia, jak i kwestionowania historycznej praktyki stawkowej).
***
Gdyby chcieli Państwo przedyskutować problematykę WIS w szczegółach bądź też uzyskać wsparcie w zakresie klasyfikacji – zapraszamy do kontaktu.